dla Katolickiego Przedszkola Fundacji na rzecz Rodziny MAŁA DROGA.
Dzieci wspieramy - kochamy i wymagamy - by całe się rozwijały;
życie - w bliskości z Bogiem i innymi - garściami brały.
W placówkach Fundacji Na Rzecz Rodziny fundamentem wychowania jest chrześcijańska koncepcja rzeczywistości, w centrum której stoi osoba Chrystusa. Nasze przedszkole chce odpowiedzieć na wezwanie Jana Pawła II do tworzenia miejsc, „które uczynią z wychowania rację swojego bytu, które poświęcą się wychowaniu, jako pierwszorzędnemu celowi”1. Papież podkreślał ponadto, że w pracy z dziećmi, młodymi ludźmi trzeba mieć jasno określone cele, gdyż „ich widzenie niepełne lub błędne bądź też zapominanie o nich jest dowodem niekompetencji i staje się przyczyną jednostronności i wypaczeń”2. Zadania wychowania przedszkolnego określa ściśle ministerialna podstawa programowa3. W naszym przedszkolu są one realizowane w oparciu o przyjmowany dla danej grupy dzieci na trzyletni cykl nauczania program wychowania przedszkolnego4. Specyfiką Katolickiego Przedszkola Fundacji Na Rzecz Rodziny jest to, że wychowanie w nim opiera się na zasadach doktryny katolickiej. Stąd potrzeba stworzenia niniejszego dokumentu: programu wychowawczego, który oddaje nasze dążenia, wartości, jakimi się kierujemy, co może pomóc zintegrować nauczycieli, pracowników przedszkola i rodziców /opiekunów prawnych dzieci/ w realizowaniu konkretnych celów wychowawczych.
FORMACJA DZIECI Najbardziej specyficznym dla naszej placówki celem jest wsparcie rodziców w wychowaniu religijnym dzieci. Odbywa się to w kilku obszarach:
Katechezę rozumiemy, jako wychowanie dzieci w wierze, co obejmuje przede wszystkim wyjaśnienie nauki chrześcijańskiej5. Ważne dla nas jest to, by przekaz treści odbywał się w sposób najbardziej odpowiadający etapowi rozwoju przedszkolaków, tzn. przez zabawę. Właśnie po tę formę aktywności powinien sięgać głównie katecheta i inni nauczyciele. W plan tygodniowy przedszkola wpisane są zajęcia z religii, także nauczyciele grup w ramach godzin dydaktycznych katechizują wychowanków. Rozkład treści w obu przypadkach związany jest głównie z rokiem liturgicznym. Dziecko: - poznaje Boga-Stwórcę całego świata - zaznajamia się z opowieściami biblijnymi - dowiaduje się o najważniejszych wydarzeniach z życia Jezusa Chrystusa, wie, kim jest Maryja, św. Józef, apostołowie, Święci, patronka przedszkola Święta Tereska od dzieciątka Jezus, aniołowie - poznaje przypowieści Pana Jezusa, jego nauczanie - uczy się znaczenia gestów, znaków, symboli religijnych - przyswaja modlitwy, piosenki religijne. Przedszkole ma być przestrzenią przyjazną dzieciom, także, jeśli chodzi o symbole religijne – każda grupa ma swój kącik, w którym umieszcza obrazki, figurki, miejsce, na którego wygląd wpływ mają dzieci. Przy okazji zajęć o tematyce religijnej, czy to z katechetą, czy innym nauczycielem przedszkolaki same wytwarzają różne dekoracje związane z aktualnymi wydarzeniami roku liturgicznego. Szczególnie dużo jest tego typu aktywności w Adwencie i Wielkim poście. Dzieci modlą się przed każdym posiłkiem, każda grupa ma też swoje, dodatkowe, związane z tym rytuały, np. moment w czasie dnia, kiedy modlitwę wydłużają: uczą się odnosić swoje życie do Boga przez dziękowanie Mu za konkretne rzeczy, proszenie w różnych potrzebach, odnajdują się we wspólnocie Kościoła, świata, przez modlitwę za bliskich i nieznajomych. Adwent i Wielki Post to także czas zintensyfikowanej pracy wychowawczej, przez zastosowanie systemów motywacyjnych. Na przestrzeni kilkuletniej działalności przedszkola nauczyciele wypracowali kilka pomysłów tego typu działań, a wciąż pojawiają się nowe. Są one zawsze związane z przygotowaniem do Świąt i mogą się kojarzyć z powszechną praktyką życia chrześcijańskiego, jaką są postanowienia. Dzieci (te młodsze grupowo, a starsze indywidualnie) w zależności od swoich możliwości same lub naprowadzone przez nauczyciela znajdują jedną rzecz, nad którą chcą u siebie w tym czasie szczególnie pracować. Każdego dnia jest moment podsumowania starań przedszkolaków (delikatne wprowadzenie w regularne dokonywanie w przyszłości rachunku sumienia). Ważne jest pozytywne wzmacnianie dzieci iw ich działaniach – nagradzanie każdego dnia, w sposób wcześniej ustalony (obok pochwały słownej nauczyciela jest możliwość zyskania innej satysfakcji np. doklejenie elementu kwiatka, który otacza górę, na której jest krzyż Pana Jezusa, co ostatecznie, tuż przed Wielkanocą przekłada się na nagrodę rzeczową związaną tematycznie z nadchodzącym Świętem). Ważne, by proponowane systemy motywacyjne uwzględniały różnorodność dzieci, ich możliwości – były jak najbardziej zindywidualizowane. Innym elementem wychowania religijnego jest nauka świętowania, poznawania tradycji, pochodzenia i znaczenia form liturgicznych, sakramentów. Namiastką tego są grupowe obchody wspomnień patronów dzieci (imienin), większą formą przeżywanie „Tygodnia z aniołami” (ostatnich dni października, kiedy Kościół modli się szczególnie do Aniołów Stróżów, Archaniołów), czy też Balu Wszystkich Świętych, a kulminację stanowią obchody Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Przedszkolaki przygotowują się do tych ostatnich kolejno przez uczestnictwo w specjalnie dla nich przygotowanych roratach, nabożeństwach pokutnych, a później świętują na wspólnym opłatku, jasełkach, odtwarzając w formie dramy wydarzenia z Betlejem, ale także w Wielki Czwartek z wieczernika. Wszystkie te działania mają przygotować dzieci do aktywnego uczestnictwa w życiu Kościoła, oswoić z różnymi praktykami religijnymi, czy też… osobą księdza, który raz w tygodniu odwiedza dzieci w przedszkolu z katechezą zazwyczaj związaną z aktualnymi wydarzeniami w liturgii Kościoła. FORMACJA RODZICÓW I RODZIN, FORMACJA NAUCZYCIELI W naszym przedszkolu w pełni utożsamiamy się z myślą, że płodność miłości małżeńskiej obejmuje także owoce życia moralnego, duchowego i nadprzyrodzonego, jakie przez wychowanie rodzice przekazują swoim dzieciom, jako główni i pierwsi ich wychowawcy6. Jako, że dotyczy to także wychowania religijnego staramy się wspierać rodziców w stojących przed nimi zadaniami. Fakt, że jesteśmy jedną wspólnotą, Kościołem podkreślamy wspólną mszą św., która rozpoczyna i kończy rok przedszkolny. Dwa razy do roku przeznaczamy też godziny sobotniego odpoczynku, na tzw. Święto rodziny. Nauczyciele i rodziny naszego przedszkola wyjeżdżają wtedy w jakieś przyjazne, ładne miejsce, gdzie łączą formację z integracją: jest wspólna msza św. rodzice słuchają konferencji księdza. Podobnie jest na comiesięcznych niedzielnych spotkaniach rodzin, które mają charakter bardziej stacjonarny – odbywają się w przedszkolu. Dają one możliwość uczestnictwa we mszy św., wysłuchania konferencji, dzielenia się z innymi dorosłymi doświadczeniem wiary w czasie spotkań w małych grupach (dzieci są wtedy pod opieką nauczycieli). Różne propozycje są kierowane do naszych rodziców w związku z wydarzeniami roku liturgicznego, np. w adwencie roraty, czy tzw. spotkanie adwentowe z konferencją księdza, prezentacją przygotowaną przez nauczycieli o tym, jak czekać z dziećmi na Boże Narodzenie (po spotkaniu rodzice dostają materiały z pomysłami konkretnych działań twórczych na cały adwent). W Wielkim Poście z kolei rodziny przedszkolne mają możliwość uczestniczenia w rekolekcjach wyjazdowych. Wszystkie powyższe propozycje są skierowane również do nauczycieli przedszkola. Warto podkreślić, że dawanie rodzicom i nauczycielom możliwości formacji jest dla nas ważne, dlatego że w wychowaniu, także religijnym stawiamy na modelowanie, czyli kształtowanie przez przykład; „dzieci nie słowem, lecz życiem uczyć trzeba, jak żyć mają”7. Staramy się, by nasze relacje charakteryzowała czułość, przebaczenie, szacunek, służba, niekiedy nawet przyznanie się do błędu przed wychowankami, co czyni nas bardziej wiarygodnymi w ich oczach8.
Działania w sferze wychowania religijnego w naszym przedszkolu zostały powyżej dość obszernie przedstawione, ze względu na to, że stanowią wartość wyróżniającą naszą placówkę. W swojej pracy kierujemy się także zasadą, która z kolei jest już chyba powszechnie podkreślana przez różnorodne środowiska wychowawcze, tzn., że rozwój dziecka musi być harmonijny, zintegrowany. Stąd nasza troska o przedszkolaków:
By dzieci przychodzące do naszego przedszkola mogły się dobrze i bezpiecznie czuć zachęcamy rodziców do przyprowadzania ich na spotkania adaptacyjne. Poprzedzamy je zebraniem, które ma z kolei właśnie rodziców jak najlepiej do tego przygotować (od strony technicznej, psychologicznej). W czasie adaptacji nasi przyszli wychowankowie oswajają się z placem zabaw, pomieszczeniami przedszkolnymi, koleżankami i kolegami, paniami a także przedszkolnymi rytuałami związanymi np. z jedzeniem, wychodzeniem na dwór itp. W trakcie adaptacji rodzice poznają się ze sobą, co nauczyciele mogą wzmacniać, stymulować zadaniami, zabawami dla nich, jako grupy. Równolegle przebiega oczywiście proces poznania na linii: rodzice – wychowawcy, wdrażanie rodziców w potrzebę częstej wymiany informacji z nauczycielami odnośnie dzieci, ich przeżyć, sukcesów i porażek. Kluczowe w naszej pracy wychowawczej jest poznanie dziecka, jego potrzeb, możliwości, pasji, ograniczeń. Dzięki spotkaniom adaptacyjnym może się to rozpocząć dużo wcześniej i zaowocować indywidualizacją działań nauczyciela. Co najmniej raz w semestrze wychowawcy przy użyciu gotowych lub stworzonych przez siebie narzędzi przeprowadzają obserwacje każdego przedszkolaka pod kątem jego rozwoju w różnych obszarach, tak by móc pracować z nim adekwatnie do jego konkretnej sytuacji. Doświadczenie wielu fachowców uczy nas, że w pracy wychowawczej możemy mieć dużo zaufania do dzieci9, dlatego od początku ich bytności w przedszkolu wspieramy ich samodzielność, nie uciekamy od sytuacji konfliktowych w grupie, gdzie przedszkolaki nabywają na całe życie wielu umiejętności społecznych, ale zachęcamy je do dialogu, własnego znajdowania rozwiązań. Dzięki temu przedszkolaki opuszczają naszą placówkę, jako naprawdę dojrzałe, a nie „wytresowane”. Dotyczy to także ich rozwoju intelektualnego: dawania dzieciom możliwości odkrywania świata przez zabawę, w tych obszarach, które są dla nich szczególnie ciekawe. Stąd często stosowana przez nauczycieli w pracy dydaktycznej metoda projektów, której jedną z głównych cech jest dochodzenie do wiedzy nie przez jej pamięciowe przyswajanie, ale głównie dzięki samodzielnemu rozumowaniu. Na każdym etapie przebiegu projektu ważna jest też praca grupy, co kształtuje relacje między dziećmi. Nauka przez poznawanie odbywa się też trakcie licznych wycieczek, bliższych i dalszych, na które się wybieramy grupami lub całym przedszkolem. Niezmiernie ciekawi są także dla dzieci goście, osoby reprezentujące konkretne zawody, ale też ludzie, którzy opowiadają o swoich pasjach (podróżach, uprawianych sportach itp.). Oprócz zajęć dydaktycznych z nauczycielami przedszkolaki rozwijają swoje talenty, zainteresowania lub po prostu są objęte różnego rodzaju profilaktyką (logopedyczną, ruchową) w trakcie zajęć dodatkowych. Specyficzną dla nas metodą kształtowania dzieci jest częste zapraszanie ich do działań artystycznych – głównie przedstawień. Z odbiorców sztuki (raz w miesiącu słuchamy koncertów filharmonii, oglądamy teatrzyki) przedszkolaki zamieniają się w twórców. Dzieje się to kilka razy do roku w obrębie każdej grupy (adekwatnie do możliwości dzieci, w tym trzylatków) i spełnia różne role, bynajmniej nie tylko uwrażliwia na szeroko rozumianą sztukę i kulturę. Pierwszą okazją do robienia przedstawienia jest w październiku tzw. Prezentacja grup. Każda z nich przygotowuje występ związany z nazwą grupy, co integruje dzieci w ich małej, podstawowej społeczności przedszkolnej, a później pokazuje się innym, co spaja wszystkich. Dzieci zamieniają się w aktorów przy okazji jasełek, Dnia Babci i Dziadka, Dnia Mamy i Taty, zakończenia roku szkolnego, zmiany pory roku (każda grupa tworzy przedstawienie o jednej z pór roku). Jest to dla nas istotne, gdyż widzimy bardzo duże zyski z tym związane, stymulację dzieci w różnych obszarach: gdy śpiewają, tańczą, recytują, tworzą dekoracje nabywają świadomości swojego ciała, rozwijają motorykę małą i dużą, nabywają pewności siebie, uwalniają tłumione emocje, podporządkowują się ustalonym zasadom działania. Scenki sytuacyjne i dramowe to także jedne ze sposobów realizacji programu profilaktyki zdrowia psychicznego, który zdecydowaliśmy się realizować w naszym przedszkolu: Przyjaciele Zippiego. Dostarcza on wielu okazji do ćwiczenia umiejętności wypowiadania się, uczy słuchania innych, nawiązywania przyjaźni, rozwiązywania problemów i konfliktów, przede wszystkim jednak wyposaża w umiejętności radzenia sobie z trudnościami, ze stratą i zmianą. Programem objęte są dzieci pięcioletnie: raz w tygodniu mają zajęcia prowadzone przez psychologa przedszkolnego (obecne są też nauczycielki, by obserwować wychowanków i móc podejmować pojawiające się treści w swojej pracy). Przyjaciele Zippiego to propozycja podjęta już w wielu miejscach na świecie, a nam o tyle bliska, że nie daje gotowych rozwiązań, lecz zachęca dzieci do analizowania sytuacji życiowych i zastanawiania się nad sobą. Obecność psychologa w zespole nauczycieli jest bardzo pomocna: wychowawcy mogą konsultować trudności wychowawcze, rozwojowe dzieci ze specjalistą (tę samą możliwość mają rodzice). Psycholog prowadzi też warsztaty edukacyjne umiejętności wychowawczych dla nauczycieli, co daje możliwość ćwiczenia teoretycznych założeń (np. słuchania i rozumienia dzieci), na których chcemy opierać w przedszkolu pracę. Psycholog prowadzi zajęcia psychoedukacyjne, które wyposażają dzieci w umiejętność rozumienia swoich emocji i innych, nazywania ich, radzenia sobie z trudnymi emocjami.
Tak jak było to podkreślone wcześniej w naszym przedszkolu kierujemy się myślą, że pierwszymi i najważniejszymi wychowawcami dzieci są ich rodzice. Dlatego pomocą w skutecznej pracy wychowawczej jest dla nas:
Współpraca z rodzicami rozpoczyna się na etapie przygotowań adaptacji dzieci do przedszkola. Nauczyciele starają się poznać rodziców wychowanków, ich oczekiwania, zapoznać ich ze swoimi metodami i celami pracy, przyzwyczajają rodziców do częstych, chociażby krótkich rozmów przy okazji odbierania dzieci. W czasie roku szkolnego mają miejsce też dłuższe rozmowy indywidualne (rodziców z nauczycielami, ale też ze specjalistami zatrudnionymi w przedszkolu), czy też zebraniagrup. Rodzice są na bieżąco informowani o wydarzeniach przedszkolnych (przez maile, tablice ogłoszeniowe), mogą też je współtworzyć przez obecność w Radzie Rodziców, czy zwykłe, „codzienne” zaangażowanie (przychodzą do grup przedszkolnych i opowiadają o swoich zawodach, odwiedzają przedszkolaki w czasie odpoczynku poobiedniego przy okazji naszej wewnątrz przedszkolnej akcji „Czytamy dzieciom”). Często nasi rodzice pomagają nam w organizowaniu spotkań edukacyjnych dla innych dorosłych, poprzez docieranie do różnych specjalistów. Umożliwia to nam robienie szkoleń (np. z pierwszej pomocy), wykładów (np. o zdrowym żywieniu, profilaktyce chorób zakaźnych u dzieci). Przedszkole też, idąc za myślą, że „rodziców się oskarża, ale się ich nie szkoli”10 daje możliwość uczestnictwa w warsztatach umiejętności wychowawczych prowadzonych przez psychologa przedszkolnego. Podjęciu ścisłej współpracy rodziców z przedszkolem sprzyja integracja całej naszej społeczności, którą aranżujemy na różne sposoby (min. pikniki, wyjazdy, spotkania na terenie przedszkola, agapy na comiesięcznym spotkaniu z księdzem).
W naszym przedszkolu dbamy o wychowanie patriotyczne naszych wychowanków. W ramach zajęć dzieci poznają symbole narodowe, uczą się okazywać należny im szacunek. Dzieci poznają i inscenizują legendy związane z powstaniem Polski. Przygotowując się do świąt narodowych – tworzą kokardy narodowe i flagi które potem zabierają do domu. Z najstarszymi przedszkolakami zwiedzamy historyczne miejsca w Warszawie, dzieci uczestniczą w grze terenowej zorganizowanej na Starym Mieście. W przedszkolu przeprowadzane są zbiórki charytatywne tj. „Góra grosza”, przed świętami Bożego Narodzenia przyłączamy się do akcji „ Szlachetna Paczka”. W ramach jałmużny wielkopostnej dzieci uczą się rezygnować z ulubionej przyjemności, słodyczy. Najstarsze przedszkolaki w okresie Wielkiego Postu uczestniczą w autorskim projekcie Wielki Post na podstawie teksów biskupa Jana Długosza i księdza Jana Twardowskiego. Realizujemy projekty edukacyjne związane z ekologia. Dzieci uczą się segregować śmieci, racjonalnie korzystać z naturalnych zasobów Ziemi. W przedszkolu organizowany jest tydzień bez zabawek w trakcie którego, zabawki z przedszkola są wynoszone do schowka a dzieci tworzą ekologiczne zabawki z surowców wtórnych. 1 Por. Jan Paweł II, Przemówienie na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ02.10.1979.2 Cyt. za: Jan Paweł II, Familiaris consortio, n. 26.3 Por. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego, Dziennik Ustaw z dnia 24 lutego 2017 r. poz. 356. Zadaniem wychowania przedszkolnego jest: -wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym obszarze jego rozwoju. -tworzenie warunków umożliwiających dzieciom swobodny rozwój, zabawę i odpoczynek w poczuciu bezpieczeństwa. - wspieranie aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej i umiejętności korzystania z rozwijających się procesów poznawczych. -zapewnienie prawidłowej organizacji warunków sprzyjających nabywaniu przez dzieci doświadczeń, które umożliwią im ciągłość procesów adaptacji oraz pomoc dzieciom rozwijającym się w sposób nieharmonijny, wolniejszy lub przyspieszony. -wspieranie samodzielnej dziecięcej eksploracji świata, dobór treści adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka, jego możliwości percepcyjnych, wyobrażeń i rozumowania, z poszanowaniem indywidualnych potrzeb i zainteresowań. -wzmacnianie poczucia wartości, indywidualność, oryginalność dziecka oraz potrzeby tworzenia relacji osobowych i uczestnictwa w grupie. -tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi nawyków i zachowań prowadzących do samodzielności, dbania o zdrowie, sprawność ruchową i bezpieczeństwo, w tym bezpieczeństwo w ruchu drogowym. -przygotowywanie do rozumienia emocji, uczuć własnych i innych ludzi oraz dbanie o zdrowie psychiczne, realizowane m.in. z wykorzystaniem naturalnych sytuacji, pojawiających się w przedszkolu oraz sytuacji zadaniowych, uwzględniających treści adekwatne do intelektualnych możliwości i oczekiwań rozwojowych dzieci. -tworzenie sytuacji edukacyjnych budujących wrażliwość dziecka, w tym wrażliwość estetyczną, w odniesieniu do wielu sfer aktywności człowieka: mowy, zachowania, ruchu, środowiska, ubioru, muzyki, tańca, śpiewu, teatru, plastyki. -tworzenie warunków pozwalających na bezpieczną, samodzielną eksplorację otaczającej dziecko przyrody, stymulujących rozwój wrażliwości i umożliwiających poznanie wartości oraz norm odnoszących się do środowiska przyrodniczego, adekwatnych do etapu rozwoju dziecka. -tworzenie warunków umożliwiających bezpieczną, samodzielną eksplorację elementów techniki w otoczeniu, konstruowania, majsterkowania, planowania i podejmowania intencjonalnego działania, prezentowania wytworów swojej pracy. -współdziałanie z rodzicami, różnymi środowiskami, organizacjami i instytucjami, uznanymi przez rodziców za źródło istotnych wartości, na rzecz tworzenia warunków umożliwiających rozwój tożsamości dziecka. -kreowanie, wspólne z wymienionymi podmiotami, sytuacji prowadzących do poznania przez dziecko wartości i norm społecznych, których źródłem jest rodzina, grupa w przedszkolu, inne dorosłe osoby, w tym osoby starsze, oraz rozwijania zachowań wynikających z wartości możliwych do zrozumienia na tym etapie rozwoju. -systematyczne uzupełnianie, za zgodą rodziców, realizowanych treści wychowawczych o nowe zagadnienia, wynikające z pojawienia się w otoczeniu dziecka zmian i zjawisk istotnych dla jego bezpieczeństwa i harmonijnego rozwoju. -systematyczne wspieranie rozwoju mechanizmów uczenia się dziecka, prowadzące do osiągnięcia przez nie poziomu umożliwiającego podjęcie nauki w szkole. -organizowanie zajęć – zgodnie z potrzebami – umożliwiających dziecku poznawanie kultury i języka mniejszości narodowej lub etnicznej lub języka regionalnego – kaszubskiego. -tworzenie sytuacji edukacyjnych sprzyjających budowaniu zainteresowania dziecka językiem obcym nowożytnym, chęci poznawania innych kultur. - wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji; - budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe; - kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek; - rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi; - stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych; - troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych; - budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych; - wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne; - kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej; - zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej. 4 Jednym z najczęściej wybieranych przez nauczycieli programów wychowania przedszkolnego w naszej placówce jest projekt nagrodzony w konkursie Ministerstwa Edukacji Narodowej: Iwony Brody, pt Od przedszkolaka do pierwszaka5 Por. KKK 5. 6 Por. KKK 1653. 7 Cyt. za: M. Opiela, M. Kaput, E. Piekarz, A. Kornbis, Z. Zymróz, S. Chudzik, Program wychowania przedszkolnego według koncepcji pedagogicznej bł. Edmunda Bojanowskiego. 8 Por. KKK 2223. 9 Por. Thomas Gordon, Wychowanie bez porażek, Warszawa, 1993. 10 Ibidem
progr wych KP.pdf | [Program wychowawczy] | 771 kB |